Akademik makaleler, normal sıradan bir gazete yahut dergi makalesinden oldukça ciddi farklılıklar arzeder. En büyük farklılıklar ise daha uzun olmaları ve öznel bilgilerden uzak ve nesnel yargılar içermeleri gerekliliğidir. Eğer akademik çalışmanızı hakemli dergilerde yayımlatmak istiyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var…
Kaliteli makale akademik kalitenizi gösterir!
Üniversite (lisans), Yüksek lisans (master) ve doktora (phd) öğrencileri okul hayatları boyunca makale yazma ödevlerinden sorumlu olmaktadırlar. Özellikle yüksek lisans ve doktora dönemlerinde akademik makale yazımı pek çok açıdan önemlidir. Bu makalelerle hem akademik dünyaya katkı sunmanız beklenir hem de yazdığınız makaleler akademik CV’nizde yer alacağı için sizin kalitenizi gösterir. Kaliteli bir makale yazımı için hem format düzenlemesini, hem de kaynakçanıza çok dikkat etmelisiniz.
Format noktasında APA, MLA, Chicago gibi formatlardan hangisini baz almanız gerekiyorsa o formatı harfiyen uygulayın. Eğer makalenizi bir akademik dergi için yazıyorsanız, o derginin web sitesine mutlaka girerek makaleleri hangi formatta yayınladıklarını kontrol edin.
Literatür taramasıyla başlayın!
Makalenizi yazmadan önce mutlaka geçmişte bu konuda neler yazıldığını kontrol edin. Bu kapsamda Türkçe’de yazılmış kitapların yanı sıra Dergi Park ve TR Dizin’de yayınlanan dergilerden de bu konu hakkında yazılmış makalelerin taramasını yapın. Ayrıca günümüzün bilim dili olarak kabul edilen İngilizce’de bu konu hakkında yapılan İngilizce yayınları ve hatta Fransızca, Almanca ve Arapça gibi dillerde yapılan araştırmaları da anahtar kelimeler yardımıyla araştırabilirsiniz.
Yazmaya başladıktan sonra…
Literatür taramasının akabinde makaleniz için bir taslak (Outline) oluşturmalısınız. Taslağınız da tıpkı makaleniz gibi Özet (Abstract), Giriş, Gelişme, Hipotez, Sonuç, Referans kısımlarından oluşmalı. Ayrıca makalenin özet ve sonuç kısımlarını yazarken çok dikkat gösterin; zira özet kısmı başlık kadar önemlidir. Bu önem; hem makalenin yayınlanacağı dergi tarafından gösterilir hem de makaleniz yayımlandıktan sonra makaleyi okuyacak akademik çevreler tarafından gösterilir. İyi bir özeti olmayan makale okuyucuyu kendine çekemez. Bu sebeple, özetinizi makalenin başında yazdıysanız bile makaleye ait her şeyi bitirdikten sonra da özet kısmını güçlü dokunuşlarla daha dikkat çekici hale getirin. Özet kısmında süslü kelimeler kullanmaktan öte mutlaka sorunuzu, yönteminizi, hipotezinizi ve sonucunuzu açıkça bildirin.
Giriş Bölümü (Introduction)
Makalenin ‘Giriş’ bölümü Türkiye’de oldukça tartışma konusu olsa da, konuya giriş bağlamında bilgiler verin. Bu bölümün amacı okuyucuya neyi, nasıl savunacağınızı ilk bölümden göstermektir. Bu sebeple bu bölümde literatür hakkında bilgi vermeyi ve makalenizin genel yapısını anlatmayı ihmal etmeyin. Ayrıca en önemlisi de yaptığınız çalışmanın bu alandaki literatüre sunacağı katkıyı anlatın. Literatüre katkınız iki şekilde olabilir; ya çalışmanız bu alanda hiç yapılmamış bir çalışmadır yahut da daha önce yapılmış çalışmalara eklediğiniz bir şeyler vardır. İki durum da makalenizi değerli hale getirecektir.
Makalenin bölümleri
Makalenin alt bölümlerinde asıl olarak odaklandığınız konunun ayrıntılarını başlıklar halinde yazın. Bu başlıkları numaralandırma ya da harflendirme seçeneklerini kullanabilirsiniz. Bu kapsamda ele aldığınız konunun aşamalarını, taraflarını ve ayrıntılarını güzel bir şekilde yazın. Akademik çevreler konuyu uygun en az iki/üç başlıkla savunmanızı bekler.
Sonuç Bölümü (Conclusion)
Sonuç bölümü, makale içinde başlıklar halinde okuyucuya aktardığınız bilgilerin sonuçlarının özetlendiği kısımdır. Burada bir yargıya varmanız beklenir. Ancak akademiye yeni adım atan öğrencilerin sonuç bölümünü her bölümden birer cümle alarak geçiştirmesi hatasıyla karşılaşılır. Dolayısıyla bu bölümü yazarken özellikle önem vermeniz gerekir.
Kaynakça Bölümü (Reference, Bibliography)
Çalışmanızın kaynakçası, en önemli alanlarından biridir. Bir çok çalışmanın kalitesi, bibliyografya ya da Türkçe’de kullanılan adıyla ‘kaynakça’ kısmında gösterilen çalışmaların kalitesiyle ölçülür. Yani, makalenizde o alanın en çok tanınan, o alanda en kaliteli eserlere atıf yapmanız sizin için olmazsa olmazdır. Kaynakça bölümünde mümkün olduğunca literatürde tanınmayan kitaplara, whatsapp yazışmalarına, kamuya mâl olmamış özel mesajlara, wikipedia’ya atıfta bulunmayınız. Zira bunların akademik dünyada hiçbir geçerliliği yoktur. Tabii makalenizin kaynakça bölümünü de yayınlanacağı derginin APA, MLA, Chicago formatlarından kabul ettiği şekliyle sununuz.
Benzerlik Oranı (İntihal/ Plagiarism Oranı)
Akademik dünyada bir fikri alıntılamanın çeşitli kuralları vardır. Çalışmanızın özgün olması temel kabuldür. Literatürdeki adıyla intihal, yani bilgi hırsızlığı bir suçtur. Makalenizi yazarken, yaptığınız alıntıların kaynağına atıfta bulunmak olmazsa olmazınız olmalıdır. Asla Copy –Paste (Kopyala-Yapıştır) yapmayın; yapacağınız bilgi aktarımlarını kendi cümlelerinizle oluşturun. Ayrıca alıntı şekline de özellikle dikkat ediniz. Çalışmanızı bitirdikten sonra ise çalışmanızın intihal oranını mutlaka çeşitli programlar vasıtasıyla ölçmeye çalışın.